Rien Balkenende speelt Messiaen

Ter afsluiting van de serie concerten met muziek van Olivier Messiaen geeft  de organist Rien Balkenende op zaterdag 19 mei het derde concert op het Van Vulpen-orgel in de Koorkerk in Middelburg. Op het programma staan L’Ascension en de Messe de la Pentecôte. Registrant is Marien Stouten. De inleiding op de te spelen werken zal weer worden verzorgd door Mathieu Meijs.
Het concert begint om 15.30 uur. De toegang is gratis. Bij de uitgang zal een bijdrage worden gevraagd ter dekking van de kosten.

Op deze dag eindigt de installatie Passie van William Verstraeten, die vanaf 31 maart in de Koorkerk te zien was.

Rien Balkenende / William Verstraeten

Enkele werken van William Verstraeten’s installatie PASSIE in de Koorkerk

 

Rien Balkenende / William VerstraetenRien Balkenende (1959) studeerde orgel, piano en kerkmuziek aan het Rotterdams Conservatorium. Hij behaalde in 1984 het diploma uitvoerend musicus. Rien Balkenende is als organist en als pianist een veel gevraagd kamer-muziekspeler. Hij is in Middelburg werkzaam als privédocent en als muziekschooldocent.
Registrant bij het concert is Marien Stouten, organist van de Nicolaaskerk in Brouwershaven.

 

 

Rien Balkenende / William VerstraetenMathieu Meijs (1943) studeerde kerkmuziek, muziek-onderwijs en orgel aan het Maastrichts Conservatorium. Van 1967-1985 doceerde hij aan het Maastrichts Conservatorium. Hij was een veelgevraagd concertorganist. Van 1983 t/m 2004 was hij directeur van de Provinciale Zeeuwse Muziekschool. Mathieu Meijs is sinds 2010 organist van de Koorkerk in Middelburg.

 

 

 

PROGRAMMA

L’ASCENSION (1934) (Hemelvaart)
Deze cyclus heeft vier meditaties:
1)  Christus in zijn Majesteit bidt de Vader om zijn Verheerlijking
2)  Serene alleluia’s vanuit een ziel die verlangt naar de hemel
3)  Vreugdejubel van een ziel voor Christus’ heerlijkheid die de hare is
4)  Gebed van Christus die opstijgt naar zijn Vader

MESSE DE LA PENTECÔTE (1950) (Pinksteren)
Meditaties over het mysterie van de Heilige Drievuldigheid nrs. 1-3
1)  Intrada (De vurige tongen)
2)  Offertorium ( De zichtbare en onzichtbare dingen)
3)  Consecratie ( De gift van Wijsheid)
4)  Communie (De vogels en de bronnen)
5)  Sortie (De adem van de Geest)

messiaen_4Olivier Messiaen (1908-1992) wordt gerekend tot de belangrijkste componisten van de 20e eeuw. Hij schreef orkestwerken, kamermuziek, veel piano- en orgelmuziek en een opera. Zijn oeuvre is sterk gekleurd door het christelijk geloof, dat hij op een persoonlijke, moderne en kleurrijke wijze verklankt. Om de (in zijn ogen) primitieve ritmiek van de westerse muziek te verrijken maakt hij o.a. gebruik van complexe ritmische modi als hindoe-râgas. Het gregoriaanse speelt, zij het in aangepaste vorm, een belangrijke rol. Met name in de latere werken klinkt regelmatig gestileerde vogelzang. In de orkest- en orgelwerken experimenteert hij veelvuldig met nieuwe klankcombinaties.

 

Tentoonstelling PASSIE van William Verstraeten

Rien Balkenende / William VerstraetenIn het werk van William Verstraeten (1951) neemt de plek – een locatie, een gebouw – een centrale plaats in. Thema’s als astronomie, fysica en optica zijn daarbij belangrijk.

 

 

 

 

 

De tentoonstelling bestaat uit 14 schilderijen en is een installatie die te maken heeft met de religie – de staties. “Mijn veertien staties zijn abstracte werken, maar de verf-behandeling is realistisch. Aan de voorzijde zijn het grote monochrome kleurvlakken. Aan de achterzijde zie je dat de verf door het doek is gedrukt. Op die plekken stroomt de verf als het ware het doek uit. Wat dit veroorzaakt is niet te zien, maar het heeft het effect van wonden, bloeddruppels.”
Voor Verstraeten is de tentoonstelling PASSIE het wonder van Pasen, het mysterie van Hemelvaart en Pinksteren.

CRT_19949.jpg

 

Terugblik

Het Van Vulpen-orgel is een instrument dat gebouwd is volgens de principes van de neo-barok. Het spelen van de complexe muziek van Olivier Messiaen, met zijn specifieke klankkleuren en effecten, op een dergelijk instrument is niet eenvoudig. Daarom is het zeer bewonderenswaardig hoe Rien Balkenende er in de vorige concerten van deze serie in slaagde de muziek van Messiaen op overtuigende wijze op dit orgel tot klinken te brengen. Daarbij was de bekwame hulp van de registrant onontbeerlijk. Het Van Vulpen-orgel toonde zich bovendien in deze concerten een verrassend veelzijdig instrument.

Rien Balkenende / William Verstraeten

Mathieu Meijs geeft inleidingen bij de te spelen werken

Rien Balkenende / William Verstraeten

Registrant Marien Stouten bedient behalve de registerknoppen ook de deuren van het borstwerk om het effect van een zwelkast te realiseren

Rien Balkenende / William Verstraeten

Welgemeende felicitaties van Mathieu Meijs na afloop van het tweede concert voor concertgever Rien Balkenende….

Rien Balkenende / William Verstraeten

….en voor registrant Marien Stouten

Wat in de eerste twee concerten van deze Messiaencyclus ten gehore is gebracht, kan qua orgelspel en registratiekunst als zeer bijzonder en van hoog niveau worden gezien. Dat zal zeker ook in het derde en laatste concert het geval zijn. Alle reden om opnieuw of voor het eerst deze muzikale manifestatie mee te maken.

 

Koorkerk en torenvoet Lange Jan

Foto’s (muv Messiaen): ⓒ Kees Tempelaar